Het Respijthuis Lelystad

Marijke vertelt dat het Respijthuis in 2014 is bedacht door een paar mensen die een achtergrond hadden in de zorg. Die mensen zagen dat er een grote vraag was naar een warme plek waar je de zorg om je partner, volwassen kind, of ouder kon delen. Het idee moest anders worden dan de bestaande zorginstellingen. Het beeld van indicatiestellingen, verpleegkundigen en een kale kamer werd omgetoverd tot een huiskamersetting dat sfeer en warmte uitstraalde. Het Respijthuis is gevestigd op camping Buytenplaets Suydersee en ligt op een steenworpafstand van Lelycentre en het stiltebos. “Als ik vanaf mijn bureau naar buiten kijk, dan zie ik bos en een weilandje met alpaca’s.” De camping is vrij rustig (vooral door het najaarsseizoen), maar ook tijdens het zomerseizoen wordt de camping niet overspoelt met campinggasten. “Er komen hier soms ook mensen die prikkelarm willen zijn. Het Respijthuis biedt één van de drie units als een vrijstaande unit. De unit is speciaal voor mensen die zo min mogelijk prikkels willen hebben of hier op redelijk zelfstandige basis komen.”

Bij het Respijthuis verblijf je, als inwoner van de Gemeente Lelystad, voor €52.50 per nacht. Marijke legt uit dat het Respijthuis geen zorginstelling is, maar meer een vakantieverblijf. Om die reden kunnen de verzekeringen vaak niet veel met het Respijthuis en vraagt het om een eigen bijdrage van de gasten. Het (vakantie)verblijf bestaat uit drie units, waarvan twee zijn aangesloten aan het gezamenlijke woongedeelte. Elke unit beschikt over een hoog-laagbed (met pappagaai en personenalarmering voor de nacht) en een keukenblok met koelkast. Daarbij heeft elke unit een badkamer met douchestoel. Buiten op het terrein staat een vrijstaande unit, bevindt zich een terras en een weide met alpaca’s, schapen en konijnen. “Van buiten lijkt het er wat containerachtig uit te zien, maar van binnen is het echt heel knus. Het is net alsof je even op vakantie bent.”

Marijke is al bijna twee jaar coördinator bij het Respijthuis. “Samen met Rianne van Baast zijn we de coördinatoren van het Respijthuis Lelystad. Mijn taken zijn (door mijn achtergrond als verpleegkundige) iets meer gericht op; de intakes van de gasten, het bekijken van de mogelijkheden of de gast bij ons terecht kan, het regelen van de zorg rond omheen en het schrijven van de kleine zorgformulieren zodat de vrijwilligers weten wat er van ze verwacht wordt bij elke gast. Mijn collega Rianne houdt zich wat meer bezig met de vrijwilligers, van de intake gesprekken tot het onderhouden van het contact met de vrijwilligers. Van het wel en wee als ze ziek zijn tot het sturen van een berichtje als ze jarig zijn. Samen doen we de planning rondom het verblijf van de gast. Voor de vrijwilligers hebben we een digitaal rooster waarin ze kunnen inloggen en zichzelf kunnen inroosteren.”

Soms is een moment voor jezelf broodnodig

Een moment voor jezelf, zowel voor de mantelzorger als voor de zorgverlener, is soms broodnodig. Het geven en krijgen van mantelzorg verandert iets in de dynamiek van de relatie die mensen tot elkaar hebben. Voor partners wordt de grens tussen het partner zijn en een verzorger zijn vaak met de tijd vervaagt. “Om het leven en je samenzijn dan nog vol te kunnen houden en om elkaar leuk te blijven vinden, is het soms heel erg nodig om het stukje verzorgen en het partner zijn even te scheiden.”, zegt Marijke.

Het zorgen voor een ander geven wij als mensen niet zo snel uit handen, zeker niet als het gaat om een partner of een ouder. “Wij mensen gaan altijd tot het gaatje om voor elkaar te zorgen, dat zit in ons.” Toch hoopt Marijke dat mensen eerder in het proces proberen de zorg wat uit handen te geven. Dat mensen niet pas zoeken voor een ander plekje als het echt niet meer gaat, of wanneer ze beide aan het einde van hun latijn zijn. Dat ze eerder een plek als het Respijthuis vinden. Een plek waar juist de zorg kan worden gedeeld.

Vrijwilligers

Het team van Respijthuis bestaat onder andere uit een groep gedreven vrijwilligers. De leeftijden verspreiden zich van jong tot zelfs 68-plus. De vrijwilligers zorgen, in zelfstandige diensten, voor gezelligheid, veiligheid en regie over de dag wanneer de gast dit zelf niet meer kan en zorgen voor eten en drinken. Door het digitale rooster kunnen de vrijwilligers zichzelf inroosteren voor diensten van vijf uur. Tijdens deze diensten zijn Marijke en Rianne altijd als back-up via de telefoon te bereiken.

De gasten bij Respijthuis komen van allerlei pluimage. Vaak zijn het mensen met een niet aangeboren hersenletsel, de ziekte MS of ALS, met een ongeluk in de anamnese of mensen die helemaal niet meer zelfstandig voor zichzelf kunnen zorgen. Het geven van de medicatie en de fysieke zorg laten de vrijwilligers aan de thuiszorg over.

Voor Marijke is het geen must, maar ervaart ze het wel als handig wanneer de vrijwilligers achtergrond hebben in de zorg. Bij Respijthuis zijn ze momenteel bezig met een grote wervingscampagne voor vrijwilligers. Marijke zegt, “ik heb tot nu toe te weinig vrijwilligers om echt alle gasten, die in een periode een aanvraag doen, te kunnen ontvangen. De ideale situatie voor de toekomst is om twee vrijwilligers per dienst te hebben. Eén gastheer/gastvrouw en één zorgvrijwilliger samen.” Maar het vinden van de balans tussen vrijwilligers en gasten is nog niet altijd even makkelijk, het één kan niet zonder het ander. “De vrijwilligers lopen weg als er niks te doen is, maar de gasten kunnen niet komen als er niet genoeg vrijwilligers zijn.”

Marijke wil echt de mensen op het hart drukken dat ze er niet van te voren al vanuit moeten gaan dat het niet kan of er geen plek zal zijn. “Bel vooral dat 06-numer, dat is tijdens kantooruren altijd bereikbaar. Spreek een voicemail in en kom een keer kijken. Ook als je partner het eigenlijk niet ziet zitten, kom gerust een bakje koffie doen, desnoods drie! Zodat jullie beide de tijd hebben om te wennen, waardoor het uiteindelijk makkelijker wordt om een middag, een dag of zelfs langer (bijvoorbeeld tijdens vakanties) bij ons te komen. Om die drempel nog lager te maken, doen we ook wel is een proefnacht, om het echt te proberen. Om voor beide partijen, zowel de mantelzorger als de gast een veilig en vertrouwt gevoel te creëren.”

Meer informatie over het Respijthuis Lelystad als initiatief via Het Respijthuis Lelystad en www.respijthuislelystad.nl